Chaga

Chaga paddenstoel
De Chaga (Inonotus obliquus) paddenstoel ziet er omdat hij op verbrande kolen lijkt niet erg aantrekkelijk uit. Laat je echter niet misleiden, want Chaga wordt niet voor niets de ‘diamant van het bos’ genoemd. In de Russische en Chinese traditionele geneeskunde staat de paddenstoel als superfood bekend. En vandaag de dag wijzen ook een aantal wetenschappelijke onderzoeken op helende eigenschappen. Zo bevat Chaga betulinezuur, een krachtig antioxidant dat een sterke antivirale en antibacteriële werking heeft. Bovendien heeft Chaga ook nog eens een prettige vanille achtige smaak. Tijd om meer over deze paddenstoel te ontdekken.

Chaga in het kort

• Bevordert je vitaliteit
• Beschermt tegen ziekte
• Werkt ontstekingsremmend
• Is anti-aging
• Geschikt bij bacteriële en virale infecties
• Krachtige antioxidant
• Bevat een hoge concentratie melanine en betulinezuur
• Gunstig bij darmaandoeningen
• Stimuleert je immuunsysteem
• Volop in de belangstelling bij wetenschappers

Naamgeving
Chaga is de Russische naam voor de paddenstoel en komt van een oud-Russisch woord voor paddenstoel. Chaga is de bekendste naam voor deze paddenstoel, ook in Noord-Amerika wordt hij zo genoemd. In Nederland staat hij bekend als de berkenweerschijnzwam, omdat hij op berken groeit. Natuurlijk heeft hij verschillende namen in andere talen, maar dat is niet zo belangrijk en veelzeggend als een paar van zijn bijnamen. Zo staat Chaga onder andere bekend als de ‘diamant van het bos’ en de ‘paddenstoel van de onsterfelijkheid’. In tegenstelling tot zijn uiterlijk klinkt dat best aantrekkelijk, toch?

Herkomst Chaga
Chaga groeit voornamelijk op zieke en beschadigde berken en komt voor in berkenbossen in koude regio’s. Zo is Chaga onder andere te vinden in Rusland, met name in Siberië. Daarnaast kun je Chaga aantreffen in Noord-Europa, Korea en Noord-Amerika. Chaga groeit goed op oude, zieke en beschadigde berken, omdat deze bomen de meest geschikte voedingsbodem vormen. Het kan echter voorkomen dat Chaga op een andere boom groeit.

Omdat Chaga zich voedt aan een ander organisme, noemen we deze zwam een parasiet. De paddenstoel kan zich jarenlang aan zijn gastheer voeden en is daarom het hele jaar door te oogsten. Uiteindelijk leidt dit proces tot de dood van zijn gastheer. In de winter en het najaar is de zwam het makkelijkst zichtbaar, omdat het bladerdek van de boom hem dan niet maskeert.

Het zichtbare deel van de paddenstoel lijkt op verbrande kolen. Dit is niet het vruchtlichaam van de zwam, maar slechts een compacte massa schimmeldraden. Het vruchtlichaam verschijnt alleen als de gastheer van de zwam dood is. De binnenkant van de zwam heeft een geel tot geelbruine kleur.

Een interessant feit is dat Chaga in het wild moet groeien om zijn specifieke eigenschappen te behouden. Dat komt omdat Chaga zijn kracht uit de voedingsstoffen in de binnenste lagen van de berkenbomen haalt. Chaga kan dus niet gecultiveerd worden zonder zijn positieve eigenschappen te verliezen. En dat betekent dat gecultiveerde Chaga dus niet effectief is. Daarom wordt goede Chaga altijd in het wild geoogst.  

Traditioneel gebruik
Chaga wordt al eeuwenlang in verschillende traditionele geneeswijzen gebruikt. Zo is bekend dat de paddenstoel in de Chinese en Russische traditionele geneeskunde een krachtige, helende status heeft. Zo wordt Chaga in Rusland gebruikt om te beschermen tegen ziekte en de vitaliteit te bevorderen.

Zelfs vandaag de dag maakt men in Oost-Rusland en andere gebieden nog thee van de zwam. De thee zou bij verschillende klachten gunstig zijn, waaronder darmaandoeningen en bacteriële en virale infecties. Bovendien denken een aantal Russische wetenschappers dat Chaga bijdraagt aan het bereiken van een oudere leeftijd. Dat komt omdat de mensen in gebieden waar veel chaga wordt gebruikt ouder worden in vergelijking met andere gebieden.

In de traditionele Chinese geneeskunde wordt Chaga gebruikt om een gezonde, gebalanceerde levensenergie (chi) te bereiken. De positieve eigenschappen van Chaga waren al heel vroeg bekend. De zwam wordt in een van de allereerste boeken over de traditionele geneeskunde genoemd.

Actieve ingrediënten
Chaga paddenstoelen bevatten een scala aan gunstige, actieve ingrediënten. Een aantal van de belangrijkste ingrediënten zijn polysachariden, antioxidanten, betulinezuur en melanine. Verder bevat Chaga plantaardige steroïden, zoals lanosterol en inotodiol. Al deze actieve ingrediënten hebben afzonderlijk gezien een specifieke werking, maar samen zijn ze sterker en dragen ze allemaal bij aan het stimuleren van je immuunsysteem. De zwam kan daarom bijdragen aan het voorkomen en bestrijden van ontstekingen en infecties.

Hieronder lees je meer over een aantal van de belangrijke ingrediënten.

Polysachariden
________________________________________

Chaga bevat verschillende soorten polysachariden. Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat polysachariden gunstige eigenschappen hebben. Ze bevorderen je immuunsysteem en remmen ontstekingen.

In Zuid-Korea, China en Japan gebruikt men voor de bestrijding van kanker specifieke extracten die gebaseerd zijn op polysachariden. Dat soort medicijnen zijn al sinds de jaren ‘80 officieel toegelaten in de medische wereld.

Met name de beta-glucans (lange-keten polysachariden) spelen een belangrijke rol in het versterken van je immuunsysteem. En juist deze polysachariden tref je veelvuldig aan in Chaga.

Antioxidanten
________________________________________

Een antioxidant helpt je lichaam om bepaalde agressieve stoffen (vrije radicalen) te neutraliseren, waardoor ze onschadelijk worden. Dit kan helpen bij het voorkomen van een aantal chronische ziekten, zoals kanker. Bovendien kan het vroegtijdige veroudering tegengaan en je beschermen tegen ziektes.

Chaga bevat een ontzettend hoge grote hoeveelheid antioxidanten. Zo bevat Chaga onder andere SOD (superoxide dismutase). Dit is de sterkste antioxidant die op dit moment bekend is. En wat blijkt: Chaga bevat zelfs het hoogste SOD-gehalte van alle voedingsmiddelen ter wereld.

Betulinezuur
________________________________________

Betulinezuur is afkomstig van de berken waarop Chaga groeit. Het is een stof met een mogelijke kankerremmende werking. Dat wordt in de wetenschap op dit moment volop onderzocht. Bovendien remt het ook de vermeerdering van AIDS-virussen. Daarnaast kan het in de bloedbaan cholesterol afbreken.

Andere gezondheidsvoordelen
Tegenwoordig wordt de Chaga paddenstoel volop door wetenschappers onderzocht. Die onderzoeken wijzen op een aantal mogelijke gezondheidsvoordelen. Net zoals bij de meeste andere paddenstoelen zijn claims echter niet mogelijk. De meeste onderzoeken zijn verricht op dieren en celculturen en er is nog te weinig bekend over de effecten op mensen. Daar is meer onderzoek voor nodig.

Hieronder vind je een aantal van de positieve gezondheidseffecten. Houd er echter rekening mee dat er op dit moment nog niet voldoende bewijs is om harde uitspraken over te doen.

Bestrijden en voorkomen van kanker
Verschillende onderzoeken wijzen aan dat Chaga de groei van bepaalde kankercellen kan vertragen. Zo wijst een onderzoek op dieren uit 2010 op een 60% vermindering van de tumoromvang. Uit deze studie bleek bovendien dat Chaga de tumorgroei bij muizen vertraagde.

Twee onderzoeken, uit 2013 en 2015, suggereren dat Chaga de groei van lever- en colonkanker kan verminderen. Meer onderzoek is nodig.

Ondersteunt het immuunsysteem
Chaga bevordert de productie van cytokines. Dit zijn eiwitten die de witte bloedcellen in je lichaam stimuleren. Witte bloedcellen vormen als het ware de eerste verdedigingslinie tegen bepaalde ziektes. Een onderzoek op muizen toont aan dat Chaga kan helpen bij het bestrijden van verschillende infecties. Cytokine speelt mogelijk ook een rol bij het onder controle houden van ontstekingen.

Daarnaast lijkt Chaga de productie van bepaalde immuuncellen te verhogen, waardoor het vermogen van het immuunsysteem om ziekten te bestrijden groter wordt. Ook lijkt Chaga antivirale effecten te hebben.

Verlagen van de bloedsuikerspiegel
Chaga kan de bloedsuikerspiegel bij ratten verlagen, zo blijkt uit een onderzoek uit 2006. Nadat de ratten 8 weken Chaga toegediend kregen, verlaagde hun bloedsuikerspiegel. Dit kan mogelijk bijdragen aan het behandelen van diabetes. Meer onderzoek, met name bij mensen, is nodig.

Advies
Hoewel gedacht wordt dat het gebruik van medicinale paddenstoelen een positief effect heeft op de gezondheid van de mens, is het altijd verstandig om bij gebruik een huisarts, mycoloog of fytotherapeut te raadplegen. Een fytotherapeut is iemand die bij de behandeling van gezondheidsklachten met plantaardige middelen werkt. Sommige geneeskrachtige paddenstoelen kunnen bijwerkingen veroorzaken en het gebruik ervan kan op ieder mens een verschillend effect hebben. Ook wanneer je de medicinale paddenstoelen in combinatie met andere medicijnen wilt gebruiken is het verstandig om altijd eerst een huisarts te raadplegen over het gebruik en de juiste dosering.